Wydarzenia

W tym dziale zamieszczamy informacje o wydarzeniach propagujących wiedzę na temat zanieczyszczenia hałasem. Zapraszamy do nadsyłania informacji na temat konferencji, warsztatów, konkursów i innych inicjatyw dotyczących tego tematu.

Opiekunem działu jest Mateusz Zwoliński.
Kontakt: redakcja@corazglosniej.pl

Hałas jako przemoc

autor: Mateusz Zwoliński
01/06/202302/06/2023

Na debatę omawiającą związki hałasu z przemocą, która odbędzie się podczas Dni Wolności i Praw Obywatelskich w Gdańsku, zaprasza ORION Organizacja Społeczna, inicjator kampanii “Wiele… Czytaj dalej »Hałas jako przemoc

Jaki hałas szkodzi najbardziej

Każdy rodzaj hałasu jest dla człowieka uciążliwy, ale nie każdy szkodliwy w tym samym stopniu. Hałasem, jaki stanowi dla ludzkiego mózgu szczególne wyzwanie i obciążenie, jeśli chodzi o jego analizę i adaptację do słyszanych dźwięków – jest hałas niskoczęstotliwościowy. To, co potocznie nazywamy hałasem jest falą akustyczną, która oddziałuje na organizmy żywe i obiekty nieożywione. Jak bardzo, o tym wiedzieli już ludzie setki lat temu, czego wyraz mamy między innymi w zawartej w Biblii opowieści o zdobyciu Jerycha, z której wywodzi się obecna w języku potocznym fraza “trąby jerychońskie” oznaczająca coś nieprzeciętnie głośnego. Biblijne trąby były w stanie zburzyć mury miasta. Fala akustyczna, nie będąca religijną metaforą, a rzeczywistością, także może dokonywać destrukcji materii, jeśli będzie mieć odpowiednie natężenie i częstotliwość. Właśnie dlatego hałas szkodzi – a szkodzi różnie w zależności od właściwości fali. Spotykamy się często z określeniami: niskie basy, tępe dudnienie, łomot powodujący drganie szklanek w kredensie – nie starając się poznać głębiej cech i właściwości hałasu niskoczęstotliwościowego, bo o nim właśnie mowa. Na początek więc musimy sobie uświadomić prostą zależność pomiędzy częstotliwością, a długością fali akustycznej. Długość fali – to najmniejsza odległość między dwoma punktami o tej samej fazie drgań (czyli między dwoma powtarzającymi się fragmentami fali). Dwa punkty fali są w tej samej fazie, jeśli wychylenie w obu punktach jest takie samo i oba znajdują się na tym samym etapie – wzrastania lub zmniejszania się. Jeżeli w jednym punkcie wychylenie zwiększa się, a w drugim maleje, punkty te znajdują się w fazach przeciwnych(1). Długość fali λ (lambda) obliczymy z prostego wzoru, gdzie V to prędkość rozchodzenia się fali dźwiękowej w powietrzu (ok. 340 – 350 m/s), a f to częstotliwość czyli liczba pełnych cykli w czasie jednej sekundy. λ=V/f Wynikają stąd pewne zależności: Przede wszystkim: czym niższa częstotliwość tym dłuższa fala, a czym dłuższa – tym trudniejsza do zatrzymania. Typowa przegroda akustyczna (ściana, okno, strop) nie jest przeszkodą dla fali o długości kilku – kilkunastu metrów. Trzeba zdać sobie sprawę, że fala o częstotliwości 100 Hz ma ok. 3,5 m długości, a fala 20 Hz ma już ok.17,5 m,- dlatego np. gdy zbliża się beemka po audio-agro-tuningu (tłum. pojazd samochodowy z podrasowanym zestawem audio) czyli z zainstalowanym potężnym głośnikiem obsługującym zakres niskich częstotliwości (tzw.subwooferem), najpierw słyszymy właśnie owo dudnienie (gdyż wielokrotnie klepana blacha karoserii nie stanowi żadnej zapory dla tak długiej fali), a później całą resztę: strzały z wybebeszonego tłumika ze strumienicą zamiast katalizatora, ryk wkręcanego na obroty dogorywającego diesla i w końcu falset “wokalisty”: “wstaje słonko, la la laaa, widzę ciebie, la la laa, wtedy czuję, la la laa, się jak w niebie…”. Zanim odetchniemy – poczekajmy, aż opadnie czarna chmura dymu, a po niej ucichnie bum, bum, bum (jeśli będziemy mieć to niewysłowione szczęście, że nie przyjechali po kebaba obok…). Po drugie: dźwięki niskoczęstotliwościowe nakładają się na zakres funkcjonowania fal mózgowych (0.1 -100 Hz) – naprawdę nie trzeba być neurologiem, by zdać sobie sprawę, iż ingerencja sygnałów o dużej energii pokrywających się z najważniejszym zakresem sterującym wszystkimi funkcjami ludzkiego mózgu musi prowadzić do poważnych konsekwencji. Wiadomym jest, że zmiany potencjału elektrycznego w obrębie synapsy neuronu, warunkujące prawidłowe przekazywanie bodźców nerwowych, wynoszą maksymalnie ok.110 miliwoltów (czyli bardzo niewiele) i jeśli na to nałoży się łomot z subwoofera o mocy wieluset, bądź tysięcy Watów, to oczywistym się staje, iż równowaga pracy mózgu musi zostać zaburzona, a skutki dla zdrowia będą negatywne. Dlaczego tak się dzieje? Fale mózgowe są związane z różnymi stanami świadomości i aktywności umysłowej. W zależności od ich częstotliwości wyróżniamy następujące rodzaje fal mózgowych: – delta – ”głęboki sen” – o częstotliwości 0,5-4 Hz, występują podczas głębokiego snu bez marzeń sennych, – theta – “spokój i kreatywność” – o częstotliwości 4-8 Hz, występują podczas lekkiego snu, medytacji, hipnozy i głębokiej relaksacji, sprzyjają wyobraźni i biorą udział w procesach zapamiętywania, – alfa – ”czujny relaks” – o częstotliwości 8-12 Hz, występują podczas stanu czuwania z zamkniętymi oczami, medytacji i głębokiego relaksu, – beta – “skupienie” – o częstotliwości 12-30 Hz, występują podczas stanu czuwania z otwartymi oczami, skupienia, koncentracji i aktywności umysłowej, – gamma – “aktywność” – o częstotliwości 30-100 Hz oraz nie do końca zdefiniowany jeszcze obszar high-gamma, występują podczas intensywnej aktywności umysłowej, takiej jak uczenie się, zapamiętywanie i rozwiązywanie problemów, odpowiadają za integrację ii synchronizację pracy różnych części mózgu. Po trzecie: działanie tzw. filtrów ślimakowych w obrębie ucha wewnętrznego (elementów znajdujących się pomiędzy kanałem półkolistym, a nerwem słuchowym) opiera się na skali logarytmicznej, co oznacza, że nawet drobne zmiany w zakresie niskich częstotliwości są bardzo wyraźnie odbierane, a czym częstotliwości wyższe tym bardziej percepcja się osłabia. Dla przykładu: zmianę o 10 Hz przy sygnale o częstotliwości 100 Hz odczuje każdy, zmianę o 10 Hz przy sygnale 1000 Hz odczują niektórzy, a zmiany o 10 Hz przy sygnale 10000 Hz nie odczuje nikt. To tłumaczy dlaczego długoterminowa ekspozycja na dźwięki niskoczęstotliwościowe stanowi olbrzymie wyzwanie dla ośrodków analizujących w mózgu i nie dziwmy się, gdy puszczając w samochodzie na własne życzenie muzykę z takim ustawieniem jak na poniższym zdjęciu czujemy się zmęczeni i osłabieni! Nie trzeba dodawać, iż sytuacja jest jeszcze gorsza, gdy takiemu oddziaływaniu poddani jesteśmy wbrew własnej woli (niski bas z klubu, dyskoteki, domu weselnego, amfiteatru, sceny plenerowej, subwoofera kina domowego czy samochodowego itp.). Fot. – Szkodliwe dla zdrowia ustawienia equalizera w samochodzie – wszystkie częstotliwości z najniższego zakresu podbite do poziomu maksymalnego! Następnym elementem, który jest związany z ekspozycją na dźwięk jest zjawisko tzw. synchronizacji fazy – najogólniej mówiąc nasz słuch stara się synchronizować swoje działanie z sygnałem zewnętrznym w danej chwili dominującym – więc jeśli dominuje bas – to nie dziwmy się, że mamy problemy ze skupieniem, koncentracją, odpoczynkiem, relaksem, o śnie nie wspominając. Trzeba też pamiętać, że inny obszar mózgu przetwarza dane o wysokości dźwięku (tylna kora ciemieniowa), a inny dane związane z rytmem (tzw. zakręt wrzecionowaty) – dlatego dźwięki o zmiennej wysokości i rytmicznym charakterze angażują procesy mózgowe na wielu poziomach i nie ma w tym nic dziwnego, iż po kilku godzinach oddziaływania jesteśmy po prostu bardzo zmęczeni. Oczywiście permanentne narażenie na ten typ hałasu musi prowadzić do […]
Eksmisja za hałas

Hałaśliwe osoby są w stanie terroryzować cały blok. Wobec bierności innych mieszkańców przeważnie pozostają bezkarne przez lata, podczas gdy inni ponoszą konsekwencje zdrowotne lub finansowe ich poczynań. Istnieje jednak prawne rozwiązanie, z którego można skorzystać by poradzić sobie z takim problemem. Stały hałas niesie za sobą wymierne szkody. Pierwszy z brzegu przykład – depresja nawracająca pod wpływem czynnika czyli choroba afektywna dwubiegunowa może być bezpośrednią konsekwencją narażenia na hałas, który, jako czynnik powracający, prowadzi do destabilizacji stanu psychicznego. Drugi przykład z brzegu – wynikiem ciśnienia krwi stale podniesionego z powodu nieustannych hałasów będą choroby układu krążenia, co może prowadzić do udaru lub wylewu krwi do mózgu. Te niezbyt przyjemne konsekwencje – tylko dwie z licznych możliwych konsekwencji przebywania w hałasie przez cały czas, niejednego motywują do podjęcia walki o spokój z hałaśliwymi sąsiadami. Innych motywują względy finansowe – mieszkania w hałaśliwych blokach ciężej wynająć, często zmieniający się najemcy to dla właściciela mieszkania kłopot i konkretna strata w gotówce. Dlatego również osoby nie mieszkające w swoich lokalach, a traktujące je jako źródło dochodu, bywają żywotnie zainteresowane rozwiązaniem problemów z hałasem w bloku. Może się zdarzyć, że hałaśliwa osoba oddziałuje tylko na najbliższe mieszkanie z nim sąsiadujące. Wówczas, o ile nie działają próby polubownego rozwiązania problemu ani interwencje służb mundurowych, zasadnym sposobem poradzenia sobie z problemem jest pozew cywilny, którego wniesienie powinna poprzedzić próba ugodowa. Jeżeli również ona nie przyniesie porozumienia, wówczas rozpocznie się proces pomiędzy powodem, czyli osobą zgłaszającą naruszenie, a pozwanym. Wynikiem takiego procesu, w przypadku jeśli sąd uzna zasadność wniesionej skargi i znajdzie jej potwierdzenie w przedstawionych dowodach, najczęściej jest nakaz usunięcia uciążliwego oddziaływania na nieruchomość powoda. Natomiast krokiem, który jest możliwy w przypadku osób hałasujących tak drastycznie, iż ich zachowanie oddziałuje na wiele mieszkań w całym bloku jest taki proces, którego cel stanowić będzie eksmisja uciążliwej osoby. Podstawą do wystąpienia z odpowiednim powództwem są następujące regulacje prawne: 1) ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali: Art. 16. 1. Jeżeli właściciel lokalu zalega długotrwale z zapłatą należnych od niego opłat lub wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo przez swoje niewłaściwe zachowanie czyni korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej uciążliwym, wspólnota mieszkaniowa może w trybie procesu żądać sprzedaży lokalu w drodze licytacji na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji z nieruchomości. 2. Właścicielowi, którego lokal został sprzedany, nie przysługuje prawo do lokalu zamiennego. 2) ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych: Art. 11. (…) 11. W przypadku zaległości z zapłatą opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, za okres co najmniej 6 miesięcy, rażącego lub uporczywego wykraczania osoby korzystającej z lokalu przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania tej osoby czyniącego korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej uciążliwym, spółdzielnia może w trybie procesu żądać orzeczenia przez sąd o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. (…) Art. 17. W przypadku długotrwałych zaległości z zapłatą opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, 11 i 5, rażącego lub uporczywego wykraczania osoby korzystającej z lokalu [na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – dop. red.] przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania tej osoby czyniącego korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej uciążliwym, przepis art. 16 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali stosuje się odpowiednio. Z żądaniem, o którym mowa w tym przepisie, występuje zarząd spółdzielni na wniosek rady nadzorczej. 3) ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego: Art. 13. 1. Jeżeli lokator wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, inny lokator lub właściciel innego lokalu w tym budynku może wytoczyć powództwo o rozwiązanie przez sąd stosunku prawnego uprawniającego do używania lokalu i nakazanie jego opróżnienia. 2. Współlokator może wytoczyć powództwo o nakazanie przez sąd eksmisji małżonka, rozwiedzionego małżonka lub innego współlokatora tego samego lokalu, jeżeli ten swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie. Przepisy te można jak najbardziej zastosować wobec osoby latami dopuszczającej się naruszania spokoju poprzez hałas, jednakże inicjując takie postępowanie trzeba posiadać solidne dowody. Najtrudniejszym elementem może okazać się przekonanie władz spółdzielni bądź wspólnoty do podjęcia kroków prawnych, ponieważ, jak wynika z setek relacji osób borykających się z hałasami w blokach, spółdzielnie i wspólnoty zwykle od tego typu spraw dystansują się, niejednokrotnie wręcz okłamując mieszkańców iż nie mają żadnych środków prawnych do dyspozycji. Należy jednak pamiętać, że ustawa o ochronie praw lokatorów daje możliwość wystąpienia z powództwem przeciwko hałaśliwemu lokatorowi (czyli najemcy lokalu lub osobie używającej lokalu na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności) innemu lokatorowi lub właścicielowi innego lokalu. Jak zatem należy się przygotować do podjęcia walki o spokój na podstawie tych przepisów? Oto kilka wskazówek: 1. Warto zorganizować spotkanie sąsiedzkie dotyczące problemu, oszacować na ile mieszkań oddziałuje hałas i w jakim stopniu. 2. Koniecznie należy wzywać służby mundurowe do powtarzających się naruszeń, ponieważ te interwencje, nawet jeśli nie odniosą skutku, stanowić będą niepodważalne poświadczenie faktu iż mieszkańcy podjęli próby rozwiązania problemu przed skierowaniem się do sądu. 3. Niezależnie od wzywania Policji należy zbierać dowody istniejących naruszeń. Czym będzie ich więcej i będą lepszej jakości, tym większa szansa na pomyślne rozwiązanie problemu przed sądem. Sposoby prowadzenia takiej dokumentacji opisaliśmy tutaj: https://corazglosniej.pl/jestem-ofiara-halasu-co-zrobic/ 4. Jeżeli to możliwe ze względów finansowych, to warto zamówić wykonanie pomiarów hałasu przez zawodowego akustyka. Analiza taka, wykonana przez certyfikowaną firmę, posłuży jako dowód w procesie. 5. Zgromadziwszy powyżej opisane materiały należy udać się do władz spółdzielni bądź wspólnoty i zażądać – a nie uniżenie prosić – reprezentowania mieszkańców w sądzie przeciwko osobom dopuszczającym się stałego naruszania porządku domowego i zakłócania swobodnej możliwości korzystania z innych lokali w budynku. W przypadku solidnego przygotowania się do procesu, zgromadzenia dużej ilości dowodów i przede wszystkim zjednoczonego, nieustępliwego działania całej grupy mieszkańców, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że… do procesu w ogóle nie dojdzie. Osoby hałasujące czują się bezkarne tak długo, jak długo nie odczuwają jakiejkolwiek presji związanej ze swoim zachowaniem. W sytuacji jeżeli ta presja się pojawi i związana będzie z realną groźbą utraty mieszkania, co istotnie jest […]
Czym jest cisza nocna

W polskim prawie pojęcie ciszy nocnej nie istnieje. Jest to jedynie norma zwyczajowa, która nie ma potwierdzenia w żadnych przepisach, za to potwierdzenie ma zakaz hałasowania o dowolnej porze w takim natężeniu, jakie prowadzi do niemożności swobodnego korzystania z własnej nieruchomości. Miłośnicy hałasów uwielbiają posługiwać się hasłami o ciszy nocnej. W ich pojęciu od godziny 6 do 22 można hałasować jak się żywnie podoba i nie być narażonym na żadne konsekwencje z tego tytułu. Z prawdą nie ma to nic wspólnego. Cisza nocna jako pojęcie jest jedynie normą zwyczajową, czyli taką, która jest powszechnie znana, ale nie ma odzwierciedlenia w przepisach prawa. Prawo do ośmiu godzin nocnego wypoczynku pomiędzy wspomnianymi godzinami funkcjonuje w społecznej świadomości, pojawia się w regulaminach spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot czy pośród zasad świadczenia usług hotelowych. W przepisach go nie znajdziemy, dlatego że nie da się ujednolicić pór snu i wypoczynku dla wszystkich osób, chociażby z najprostszej przyczyny – bardzo wielu ludzi pracuje nocą i to dzień jest dla nich czasem regeneracji. Będą to na przykład lekarze i pielęgniarki, pracownicy obsługujący giełdy towarów spożywczych funkcjonujące nocą, pracownicy piekarni, kierowcy zawodowi transportujący towary do otwierających się rano sklepów i pracownicy hurtowni wydający towar, pracownicy kolei, lotnictwa i transportu osobowego stawiający się w obiektach obsługi naziemnej także na nocne zmiany oraz sami motorniczy, piloci i kierowcy. Nadto będą w tej grupie pracownicy służb mundurowych oraz firm ochroniarskich. Nie można też zapomnieć o opiekunach osób chorych i samych pacjentach, z których wielu potrzebuje ciszy przez całą dobę. Nie jest to oczywiście kompletna lista, a jedynie przykłady uzmysławiające, że dla wielu z nas to nie noc, ale dzień jest czasem odpoczynku i nie mówimy tutaj o osobistych zachciankach, ale potrzebach osób wykonujących zawody i obowiązki kluczowe dla sprawnego funkcjonowania społeczeństwa. Ze względu na powyższe, prawo do spokoju we własnych czterech ścianach przysługuje przez całą dobę i jego naruszania zakazują dwa główne przepisy: Kodeks cywilny: Art. 144. – Zakaz immisji Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Oznacza on, że o żadnej porze nie powinno dochodzić do powstawania rażąco uciążliwych hałasów uniemożliwiających swobodne przebywanie we własnym domu bądź mieszkaniu, przy czym rodzaj tychże nie ma żadnego znaczenia. Co do zasady nie jest istotne czy swobodę korzystania ograniczać będzie puszczana ciągle głośna muzyka, urządzanie dzieciom boiska do koszykówki w mieszkaniu nad głową sąsiada czy remont trwający bez końca. Istotna jest jednak kwestia „przeciętnej miary” odnosząca się do zasadności skargi. Przykładowo nie można bowiem mieć pretensji czy zakazać nikomu remontu przeprowadzonego sprawnie i w rozsądnych godzinach, ale takiego, który ciągnie się miesiącami czy wręcz latami i nie udaje się ustalenie czy kiedykolwiek się zakończy – już tak. Ważna jest jednak dokumentacja naruszeń spokoju pozwalająca zilustrować uciążliwość hałasów docierających do naszej nieruchomości, stanowiąca podstawę do tego, by w dochodzeniu swego prawa do spokoju być traktowanym poważnie i mieć niezbite dowody na to, jak uciążliwa jest sytuacja, co pozwala nie tylko skuteczniej ukrócić problem, ale też z miejsca dać odpór komentarzom w rodzaju, że komuś „wszystko przeszkadza”, „wcale nie było tak głośno” itp. (1) Drugi z przepisów stosowany jest głównie w odniesieniu do hałasów nocnych i nagłych. Stanowi podstawę do wezwania Policji i domagania się usunięcia uciążliwości od razu. Kodeks wykroczeń: Art. 51. Zakłócenie spokoju lub porządku publicznego § 1. Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 ma charakter chuligański lub sprawca dopuszcza się go, będąc pod wpływem alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji lub środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. § 3. Podżeganie i pomocnictwo są karalne. Policjanci zobowiązani są zareagować na zgłoszenie tego typu zakłóceń, należy jednak pamiętać, że standardowe patrole nie dysponują miernikami dźwięku i nie będzie można dokonać stwierdzenia, jak głośno zachowuje się sprawca hałasu. Ocena skali naruszenia polega więc na wprawie danego policjanta, a za tym idzie decyzja o rodzaju nałożonej kary. Może skończyć się na prośbie o ściszenie hałasu, pouczeniu, niskiej grzywnie w rodzaju 20 zł, ale – o ile policja stwierdzi, że naruszenie jest poważne, to sprawca może liczyć się z koniecznością zapłaty nawet do 5000 zł kary czy aresztowaniem – o czym czytamy w samym przepisie. Z uwagi na to od postawy zgłaszającego w dużym stopniu zależeć będzie ostateczny rezultat interwencji. Zdenerwowanie czy roztrzęsienie – naturalny stan w sytuacji narażenia na długotrwały, uciążliwy hałas – nie są niestety dobrym doradcą. Agresywne komentarze pod adresem hałasujących (ani pod adresem policjantów) także nie pomogą, za to liczyć się będzie konkretne omówienie tego co się zdarzyło: czasu trwania hałasu, bezowocnych prób porozumienia się z hałasującym, rodzaju szkód doznanych z powodu hałasu (np. „nie śpię przez imprezowiczów kolejną noc, jestem niewydolny w pracy, powoduje to dla mnie ryzyko utraty zatrudnienia”). Jeżeli problem z hałasem ma charakter długotrwały, wówczas warto skontaktować się z dzielnicowym, omówić z nim zgromadzone dowody dokumentujące powtarzające się naruszenia, co powinno przełożyć się na większe zrozumienie zaistniałej sytuacji przez policję, a co za tym idzie skuteczniejszą pomoc. Agnieszka Kantaruk (1) Omówienie szacowania „przeciętnej miary” oraz sposoby dokumentowania hałasowych naruszeń omawiamy w tym artykule: https://corazglosniej.pl/jestem-ofiara-halasu-co-zrobic/
Tu mieszka cisza

Japonia jest jednym z najcichszych krajów świata. Chociaż jest ona w czołówce najbardziej rozwiniętych państw, to rozwój gospodarczy nie przeszkodził Japończykom w zachowaniu wrażliwości wobec potrzeb innych ludzi, a kultura osobista jest tam jedną z najbardziej cenionych, a zarazem powszechnych zalet. O japońskiej ciszy czytelnikom portalu „Coraz głośniej” zgodził się opowiedzieć Kazimierz Pawłowski, miłośnik i znawca tego kraju. Gdzie jest ciszej – w polskich czy japońskich miastach? W obu krajach mamy samochody, szum ulic, pociągów, samolotów i tak dalej. To na pewno jest w dużym stopniu porównywalne. Polska nie ma tak ogromnych miast jak na przykład Tokio, gdzie w całej metropolii mieszka 38 milionów ludzi, to więcej osób niż mieszka w całej Polsce, więc trzeba powiedzieć, że tam non stop coś jeździ – naziemne kolejki, autobusy, samochody i tak dalej, więc szum tła jest oczywiście stale obecny. Aczkolwiek w Japonii nie ma czegoś takiego, że ktoś głośno rozmawia na ulicy, w pociągu albo w metrze, albo gdziekolwiek, co przekłada się na poczucie spokoju. Jeśli ktoś zachowuje się głośno to wiadomo, że to będą głównie biali obcokrajowcy. Najczęściej Włosi, Francuzi, bo oni są głośni, ale Polacy też cisi nie są, szczerze mówiąc. W malutkich japońskich miasteczkach jest cichutko. Naprawdę w przestrzeni publicznej ludzie rezygnują z rozmów przez telefony komórkowe? Trudno mi w to uwierzyć. Tak, to są takie podstawowe rzeczy. W metrze, w autobusie nikt przez komórkę nie rozmawia, tu nie ma takiej opcji po prostu. Tutaj, jak jedziesz, to wszędzie jest napisane: wycisz komórkę, wyłącz komórkę. Oni oczywiście siedzą na komórkach non stop, grają, coś robią, piszą, ale to wszystko odbywa się w ciszy, tak, żeby nie zakłócało spokoju innych osób. Natomiast nikt nie rozmawia, jeżeli już w pociągu ktoś musi porozmawiać z jakiegoś naprawdę bardzo pilnego powodu, to po pierwsze robi to jak najkrócej, a po drugie wychodzi do tego przejścia między wagonami. Jeżeli ktoś ogląda film na smartfonie czy innym urządzeniu, to na słuchawkach, nikt nie puści ci głośno filmu. Także tam w każdym takim pojeździe, obojętnie czy to jest autobus miejski, metro czy szybki pociąg Shinkansen – to w całości jest strefa ciszy, traktowana całkowicie poważnie. W dalszej kolejności chciałam Cię zapytać czy na japońskich ulicach spotkamy przechodniów z przenośnymi głośnikami, ale z tego co widzę odpowiedź już znam: nie spotkamy. Nie, nie, absolutnie nie. Wiesz, tam, mimo że na ulicy jest tłok, nawet w pociągu czy w metrze, jeśli stoją ludzie – jedna osoba obok drugiej, to masz wrażenie, że twoja strefa prywatna jest zachowana, nadal nie czujesz tego tłoku, mimo że on jest, ale każdy naprawdę dba o to, żeby uważać na inną osobę. I to jest zresztą tak, że nikt nie rozmawia, nie chichocze, nie krzyczy, nikt nawet niczego głośniej nie powie. Raz mi się zdarzyło podczas jazdy kolejką miejską w Tokio, że kolejka stanęła, i tak stała sobie piętnaście minut. Nikt nawet głowy nie podniósł, każdy robił to co robił, czytał coś, myślał, stał sobie spokojnie, pociąg ruszył po piętnastu minutach i pojechaliśmy dalej. Nikt nie utyskiwał, że „mnie się spieszy”, „zadzwońcie gdzieś” i tak dalej. To, że nie ma tych wszechobecnych rozmów przez telefon, to jest fantastyczne, sprawia, że nie ma tego poczucia przemęczenia miastem. W niektórych Shinkansenach, może nie za często, ale czasami, jest też napis na fotelu przed tobą, że jak używasz komputera, to miej na uwadze, że stukot klawiatury może twojemu sąsiadowi przeszkadzać. Wszystko to świadczy o dużej wrażliwości na drugiego człowieka i jego samopoczucie, to rzeczywiście jest fantastyczna sprawa. A jak jest w miejscach zamieszkania, czy imprezy w blokach bądź wieżowcach się zdarzają? Nie, oczywiście, że nie. Po pierwsze, tu są małe mieszkania, mają cienkie ściany. Po drugie bardzo często te bloki są okno w okno, nie ma tak jak u nas, że w większości przypadków zostaje jakaś przestrzeń. W Japonii możesz otworzyć okno a za oknem, bardzo blisko, masz kolejny blok i kolejne okno. Dlatego ciszę w miejscu zamieszkania Japończycy też traktują bardzo poważnie. Tu musi być zachowana cisza, oni tutaj naprawdę, naprawdę o to dbają więc w mieszkaniu też się wszyscy cicho zachowują, czy to hotel czy cokolwiek innego – jest cisza. Jedynie, jak jest głośno, to wiadomo, że obcokrajowcy przyjechali. Ale też tutaj jak się wpadnie na obcokrajowca, to on też stara się przeważnie ciszej zachowywać, ponieważ otoczenie w pewien odruchowy sposób go do tego skłania, i to też jest fajne. Jednak są oczywiście takie miejsca, gdzie można się bawić w głośnym otoczeniu, jeśli ktoś ma na to ochotę, tylko bez narzucania tego hałasu innym. Takie miejsca to na przykład lokale pachinko. Nie wiem, czy kojarzysz, to są takie duże sale z automatami. Tak, miejsce gdzie można grać w różne gry. Tak, to jest taka forma hazardu, gdzie można wygrać na przykład kupony, jakie realizuje się później w różnych sklepach. Tam, jak się wchodzi, to jest taki łomot, że naprawdę ciężko wytrzymać minutę. Jeśli ktoś ma potrzebę posiedzieć w hałasie, to tam ją sobie natychmiast zrealizuje. Ponadto po pracy można pójść ze znajomymi do pubu, tam w pubie sobie gadają, najwyżej sobie wypiją, a jak już wypiją, no to wtedy mogą sobie trochę głośniej pogadać. Ale to jest tak wszystko zrobione, że nie słychać tego na zewnątrz. Są też hotele miłości, które można wynająć na godziny, i można sobie z partnerką czy partnerem tam pójść, pokoje są luksusowe i świetnie wyciszone więc można hałasować jak się tylko komu podoba, a żaden sąsiad nie musi być skrępowany słuchaniem czegoś, co mogłoby być dla niego niekomfortowe. To są miejsca tak prywatne, że obsługa cię nie widzi, nie widzi kto wchodzi i z kim, bo wszystko jest samoobsługowe. Rezerwujesz przez internet, wchodzisz, jak coś zamawiasz do pokoju, to są podwójne drzwi, tak że obsługa przynosi jakąś rzecz, kładzie na stoliku, zamyka drzwiczki, ty sobie z drugiej strony otwierasz drzwiczki, wyjmujesz, to co zamówiłaś. Tu są maksymalnie zachowane: prywatność i cisza. Jakie jeszcze rozrywki lubią Japończycy? Są jeszcze salony gier, które też dosyć głośne są, bo tu z kolei przychodzi młodzież. To tak jakbyś cofnęła się do lat osiemdziesiątych czy dziewięćdziesiątych, gdzie były automaty, takie proste gry, różne […]

Hałas – cichy zabójca

Diagnozowanie dolegliwości i chorób powstałych w wyniku narażenia na hałas to żmudna droga prowadząca najczęściej od drzwi do drzwi gabinetów lekarskich. Tymczasem wyniki badań, ilustrujące utratę zdrowia z powodu hałasu mogą stać się najważniejszym dowodem w przypadku procesów cywilnych wytaczanych przez ofiary hałasu swoim oprawcom. Powszechny problem z daniem wiary w szkodliwe, niekiedy wręcz katastrofalne skutki hałasu polega na tym, że – za wyjątkiem urazów laryngologicznych po narażeniu na dźwięki o bardzo wysokim natężeniu – ujawniają się one powoli i są trudno uchwytne. Żaden lekarz nie ma takiej możliwości, żeby posłać pacjenta na konkretne badanie, którego wynik da odpowiedź na to, czy jest chory w wyniku hałasu. Taka diagnoza w tej chwili to proces żmudny, irytujący dla pacjenta, ponieważ polega on na wykluczaniu konkretnych schorzeń mogących powodować dane objawy. Bywa, że pacjent chodzi od lekarza do lekarza, podstawowe wyniki badań ma dobre, a czuje się tak, jakby miał umrzeć. I nie wiadomo dlaczego. Jeżeli lekarz ma czas na refleksję, na zadawanie pytań, to może dojść do tego, że ktoś choruje z powodu hałasu, ale to się nie odbywa w piętnaście minut, jakie lekarz może przeznaczyć na jednego pacjenta, z setek czekających na swój termin wizyty. Francesca Dominici, profesor Harvard School of Public Health zajmująca się badaniem wpływu hałasu na zdrowie, twierdzi, że jeśli podejście do diagnozowania się nie zmieni, to ta kakofonia, która przenika nasze życie – od śmieciarek i budownictwa przez dmuchawy do liści i turbiny wiatrowe po huczące radioodtwarzacze samochodowe – może zebrać w najbliższych latach tragiczne fizyczne i psychiczne żniwo, którego źródła naukowcy dopiero teraz zaczynają rozumieć, w miarę rozwoju badań nad hałasem. Istotne jest, by ta wiedza jak najszybciej trafiła z uniwersytetów do przeciętnego gabinetu lekarskiego – zanim będzie za późno. Utrata zdrowia w przypadku wieloletniego narażenia na hałas rozwija się stopniowo. Może przybrać różne formy, niemniej w wyniku doświadczeń płynących z mojej własnej praktyki medycznej mogę wyróżnić powtarzający się u wielu pacjentów schemat rozwoju typowych grup dolegliwości powodowanych przez stałe przebywanie w hałasie. Stałe zmęczenie i rozdrażnienie W pierwszym etapie przemęczenia bodźcami akustycznymi pacjenci najczęściej starają się odgradzać od otaczających ich hałasów za pomocą innych dźwięków, generowanych przez siebie samych. Taka strategia daje im poczucie izolacji od niechcianych odgłosów, poprzez inne, uważane przez nich za przyjemne lub pożądane. Może to być na przykład głośne słuchanie muzyki, stale włączonego telewizora, uruchamianie urządzeń domowych. Strategia taka prowadzi do znacznego przyspieszenia postępowania zaburzeń w organizmie i przeciążania jego mechanizmów adaptacyjnych, co w dłuższej perspektywie prowadzi do wyczerpania mechanizmów obronnych. Osoby ciągle otoczone dźwiękiem odczuwać będą w pierwszym etapie zaburzeń powodowanych przez hałas nerwowość, rozdrażnienie, trudności z koncentracją, spadek motywacji do działania i problemy z finalizowaniem rozpoczętych zadań, pogorszenie wydajności pracy, zwłaszcza intelektualnej oraz pogorszenie jakości snu. Na tym etapie może pojawić się też skłonność do agresji, poirytowanie w kontaktach z innymi ludźmi, zaburzenia psychoruchowe ujawniające się szczególnie w momentach, gdy osoba taka znajdzie się w cichym miejscu lub w sytuacji, w której powinna pozostawać przez pewien czas w bezruchu. Osobie rozdrażnionej stałymi hałasami przebywanie w ciszy oraz opanowanie emocji i motoryki przychodzi z trudem. Osłabienie wydolności organizmu W przypadku dłuższego utrzymywania organizmu w stanie opisanym powyżej dochodzi do upośledzenia samoregulacji procesów fizjologicznych organizmu. Oznacza to, że objawy postrzegane przez pacjenta wcześniej jako psychologiczne, zaczynają się przeradzać w dolegliwości fizyczne. Mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu krążenia: łatwa męczliwość nawet przy niewielkim wysiłku, który wcześniej nie sprawiał pacjentowi trudności, wysokie ciśnienie, kołatania serca, duszności. Standardowo lekarzowi trudno powiązać je z narażeniem pacjenta na hałas, dlatego, podejrzewając u siebie takie powiązanie, należy nalegać na przeprowadzenie przez lekarza szczegółowego wywiadu medycznego, co może znacząco skrócić drogę do uzyskania właściwej diagnozy. W przypadkach, gdy z powodu hałasów dochodzi do znaczącego pogorszenia jakości snu lub bezsenności przełoży się to na intensyfikację objawów różnego typu. Mogą one dotyczyć praktycznie wszystkich układów i narządów w organizmie, jako że jest to system powiązany. Na tym etapie przemęczenie organizmu hałasem może przełożyć się na większą wypadkowość w pracy zawodowej, z powodu trudności z koncentracją i wydłużonego czasu reakcji. Z tych powodów szczególnie niebezpieczne jest narażenie na hałas w przypadku osób pracujących na takich stanowiskach jak kierowcy, operatorzy sprzętu budowlanego, opiekunowie dzieci oraz w podobnych zawodach, w których od danej osoby zależy bezpieczeństwo własne, podopiecznych lub współpracowników. Utrata zdolności organizmu do normalnego funkcjonowania Ostatnim etapem, następującym w zależności od osobniczych cech organizmu danej osoby i jej indywidualnej odporności na szkodliwe bodźce, szybciej lub później – różnice mogą sięgać od miesięcy do lat, jest utrata zdolności organizmu do normalnego funkcjonowania wynikająca z jego wyniszczenia w wielu obszarach. Na tym etapie skutkiem narażenia na hałas mogą być zaawansowane stany chorobowe dotyczące wielu narządów. Ze względu na szczególne obciążanie przez hałas układu krążenia, najbardziej typowe są poważne choroby kardiologiczne i układu krążenia. Możliwe są również zaburzenia neurologiczne, na przykład wylew krwi do mózgu. Poczucie utraty kontroli nad organizmem przekłada się na tym etapie na stany depresyjne i neurotyczne. Najtrudniejsza sytuacja dotyczy pacjentów świadomych źródła swoich chorób, nie mogących jednak zrealizować podstawowego działania niezbędnego przy leczeniu zaburzeń wynikających z hałasu czyli odizolowania się od szkodliwego bodźca. Pozostając stale w jego zasięgu, ze świadomością, że odebrał im on zdrowie i częstokroć możliwość wykonywania pracy zawodowej, znajdują się w stanie nieustającego napięcia nerwowego, przekładającego się na intensyfikację wszystkich objawów chorobowych. Podejrzewając u siebie dolegliwości bądź choroby wynikające ze stałego narażenia na hałas należy przede wszystkim stale monitorować z udziałem lekarza (może to być chociażby lekarz rodzinny, wskazany jest także psycholog) zmiany zachodzące w stanie zdrowia, zwłaszcza gdy dochodzi do szybkiego narastania negatywnych objawów. Dokumentacja taka, w tym pogarszające się wyniki badań, ilustrujące utratę zdrowia z powodu hałasu mogą stać się najważniejszym dowodem w przypadku procesów cywilnych wytaczanych przez ofiary hałasu swoim oprawcom. ■Grzegorz Bogusz Grzegorz Bogusz Absolwent Akademii Medycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, lekarz z trzydziestoletnim doświadczeniem zawodowym od pierwszej pracy w pogotowiu ratunkowym, po stanowisko kierownika szpitala uzdrowiskowego w Rymanowie-Zdroju. Od kilku lat zgłębia tematykę szkodliwości hałasu dla ludzkiego zdrowia.
Czy do hałasu można się przyzwyczaić

Hałas, jako zanieczyszczenie niewidoczne, niemożliwe do rzetelnego oszacowania bez specjalistycznych urządzeń pomiarowych, umyka uwadze wielu osób. Nie znaczy to jednak, że nie wyrządza szkód, gdyż dokonują się one bez względu na to, czy mamy ich świadomość, czy nie. Wiele osób powtarza stereotypowe przekonanie, że pewna doza praktyki wystarczy, aby hałas stał się niezauważalny. Kto z nas nie słyszał opowieści o tym, że przyzwyczaić się można nawet do pociągów przejeżdżających co chwilę w najbliższej okolicy, startujących i lądujących samolotów, ulicznego ruchu. To co kolokwialnie nazywamy przyzwyczajeniem naukowcy określają mianem habituacji patologicznej czyli dostosowania się do funkcjonowania pośród szkodliwych bodźców, co wcale nie sprawia aby przestawały one dokonywać destrukcji organizmu. Habituacja taka następuje nie tylko w przypadku hałasu, ale też innych zanieczyszczeń, takich jak chociażby powszechny smog. Żyjemy z nim, nie przestajemy oddychać, jednak każdy kolejny dzień spędzony w zanieczyszczeniu sprawia, że w organizmie dokonują się kolejne etapy szkodliwych zmian, aż do wystąpienia dokuczliwych objawów czy – z czasem – nieuleczalnych schorzeń. Jak wykazali naukowcy habituacja w przypadku hałaśliwego otoczenia wymaga intensywnej pracy mózgu nad odsianiem negatywnego bodźca i ta praca zawsze będzie dla organizmu męcząca, choć niektórzy z nas z czasem przestają zauważać, że ona się dokonuje. Pozyskanie dowodów na prawdziwość tej tezy dla badaczy jest bardzo proste: wystarczy podłączyć śpiącą osobę do aparatury monitorującej i przyjrzeć się wynikom. Nawet jeśli badanego nie zbudzą dźwięki samochodów z ruchliwej ulicy, odgłosy przelatujących samolotów, przejeżdżające pociągi czy notoryczne awantury u sąsiadów bądź dziecięce wrzaski, to jego organizm i tak je odnotuje, zwiększy się ciśnienie krwi, przyspieszy puls i oddech, o czym badany nawet nie będzie miał pojęcia. To samo dotyczy świadomego obcowania z hałasem, który postrzegamy jako przyjemny: głośna muzyka w domu, zabawa w dyskotece, koncert, obserwowanie wyścigów samochodowych czy popisów samolotów odrzutowych mogą sprawiać nam radość i jednocześnie, w przypadku nadmiernej ekspozycji na płynące z nich bodźce, rujnować nasz organizm, bo procesy dokonujące się w nim pod wpływem dźwięków o nadmiernym natężeniu są niezależne od naszej woli. O tym, że każda z tych przyjemności kończy się koniecznością regeneracji organizmu wiedzą już nastolatki: trzeba odespać, najlepiej cały kolejny dzień. Nie zawsze wiedzą, że odsypiają przede wszystkim zmęczenie hałasem. Jeśli to zdarza się sporadycznie, wówczas zdrowy organizm podoła niwelacji szkodliwych skutków hałasu. Jeśli często, to trwałe negatywne rezultaty objawią się w przeciągu kilku lat i z wieloma osobami pozostaną na resztę życia. Robert Sapolsky, wybitny profesor nauk biologicznych, neurologicznych oraz neurochirurgii na Uniwersytecie Stanforda badający powiązania pomiędzy przeżywaniem stresu a występowaniem chorób twierdzi, że te bezwiednie przeżywane mikrostresy składają się, po pewnym czasie, na stres chroniczny. Ten zaś, jak udowodniło między innymi badanie, którego głównym autorem była Heather Cameron z National Institute on Mental Health, prowadzi chociażby do depresji i zaburzeń nerwicowych. Te zaś, choć w Polsce powszechnie lekceważone, tak jak i sam hałas, nie znikają i nie przestają być groźne w wyniku tego, że jako naród mamy tendencję do udawania, że to coś, co nas nie dotyczy. Jak trafnie wyraził się psychiatra Bartosz Łoza, profesor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w wywiadzie udzielonym dziennikarzowi Marcinowi Zaborskiemu na antenie RMF FM: „Jeżeli nie zadbamy o serwisowanie naszego zdrowia psychicznego, to nie będzie dłuższego życia. Ludzie nie wiedzą, że przewidywana długość życia osób z depresją nawrotową jest dziesięć lat krótsza. Czyli depresja nawrotowa to nie jest zjawisko takie, że ja tu sobie prawą ręką piszę wiersze, a lewą się wachluję, bo mi jest smutno. Tak nie jest. Jest to śmiertelna choroba gdzie przewidywana długość życia jest taka, jak przy chorobach onkologicznych”. Zaburzenia depresyjne i nerwicowe to zaś schorzenia, które zwykle jako pierwsze dają się we znaki osobom stale narażonym na hałas. Bywa, że poprzedzają je stany napięcia, nerwowość, skłonność do agresji, problemy z koncentracją i wydajnością w wykonywaniu zadań intelektualnych. Te objawy mogą dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych, z czasem przeradzając się w poważniejsze jednostki chorobowe. W Polsce powiązanie pomiędzy dolegliwościami natury psychicznej i fizycznej a stałym narażeniem na hałas jest wciąż rzadko diagnozowane przez lekarzy. Za ten stan rzeczy odpowiada niewielka skłonność medyków do bieżącego dokształcania się i zapoznawania z ustaleniami naukowców ze światowych ośrodków uniwersyteckich. Rzetelną diagnozę w kwestii powiązania narażenia na hałas z problemami zdrowotnymi najłatwiej jest znaleźć w gabinetach lekarzy medycyny pracy, którzy opiekują się najcięższymi przypadkami chorób wynikających bezpośrednio z oddziaływania hałasu, dotyczących przede wszystkim pracowników budowlanych, didżejów, personelu kolei i lotnisk, ale też chociażby fryzjerów i nauczycieli, przebywających każdego dnia w hałasie przekraczającym poziomy akceptowalne dla ludzkiego zdrowia. Grzegorz Bogusz Agnieszka Kantaruk

Kto jest ofiarą hałasu?

Dlaczego tak wielu ludzi boi się zwrócić uwagę osobom zachowującym się zbyt głośno? Stoi za tym nieoczywiste powiązanie hałasu i przemocy, w którym hałasujący nie tylko zadręcza swoje ofiary dźwiękiem, ale też zastrasza, skłaniając do milczenia. Osobie, która w swoim miejscu zamieszkania doświadcza ryzyka utraty zdrowia, narażona jest na szykany i poniżenia, odbierana jest jej wolność słowa i postępowania, w wyniku czego musi uciekać, współczujemy bardzo, o ile jest uchodźcą z krajów reżimowych albo takich, gdzie toczy się wojna. Jeżeli dokładnie tego samego doświadcza zwykły Polak w zwykłym bloku, który traci zdrowie przez hałas, jest szykanowany i poniżany przez osoby hałasujące, usłyszy od tego samego społeczeństwa, które współczuje uchodźcom: “Jak coś się nie podoba, to się można wyprowadzić” “Przyzwyczaj się” “To nic takiego” “W mieście musi być głośno/na wsi musi być głośno” “Nikt ci nie każe tu mieszkać” Powiedzenie podobnych słów do ofiary uciekającej z własnego domu z powodów innych niż ciągły hałas nie mieści się w głowie. Autor takiej wypowiedzi zostałby odsądzony od czci i wiary, dowiedziałby się, że to jemu się w głowie pomieszało. Jednak istnieje powszechne przyzwolenie na mówienie takich rzeczy do ludzi doświadczających realnej krzywdy z powodu hałasu. Dzieje się tak chociaż zupełnie oficjalnie jest on torturą, sklasyfikowaną tak jeszcze w czasach starożytnych, a praktykowaną do dnia dzisiejszego, za co na Stany Zjednoczone spadło międzynarodowe potępienie, gdy wyszło na jaw torturowanie głośną muzyką więźniów pojmanych przez ten kraj. W Polsce można torturować sąsiadów w ten sposób, a potępienie spada nie na tego kto torturuje, a na tego, kto się broni. Właśnie dlatego mówimy o ofiarach i poszkodowanych względem ludzi, którzy doświadczają udręczenia fizycznego i psychicznego z powodu hałasu. Mówimy tak, ponieważ hałas może być i bywa, realną, mierzalną krzywdą niszczącą życie. Używanie eufemizmów o tym, że “coś komuś przeszkadzało”, w sytuacji gdy traci zdrowie, przestaje mieć możliwość wykonywania swojej pracy, jego nieruchomość traci wartość i staje się niesprzedawalna, musi uciekać i szukać kryjówki przed bodźcem, który sprowadza na niego destrukcję, jest nieporozumieniem. Dlaczego jednak poszukiwanie pomocy przez osoby poszkodowane przez hałas, próby uzgodnienia rozwiązań, prośby o zmniejszenie intensywności hałasu budzą takie przerażenie? Ludzie, powszechnie, boją się powiedzieć, gdzie dochodzi do danej sytuacji, omawiać jej szczegóły, występować z imienia i nazwiska podczas bronienia praw do spokoju w swojej własnej nieruchomości. Sam ten strach jest wystarczającym dowodem na to, że dochodzi do sytuacji zastraszania – jest to sytuacja skrajnie opresyjna. Pobicie, jakiego zdarza się doświadczyć ofiarom hałasu, nie różni się niczym od pobicia aktywistów krytykujących na przykład rząd Łukaszenki. Pobicie za wolność słowa, to pobicie za wolność słowa, nieważne czy mówi się o złym rządzie czy o sąsiedzie rażącym drugą osobę hałasem od rana do nocy, czyż nie? hałas może być i bywa, realną, mierzalną krzywdą niszczącą życie Nienawiści całych społeczności doświadczają na przykład ludzie próbujący doprowadzić do zmniejszenia uciążliwości hałasowej obiektów sportowych w wielu miejscowościach w Polsce. Dlaczego spotyka ich hejt, groźby karalne, podłe komentarze i personalne przytyki tylko dlatego, że chcą aby usunąć szkodliwość oddziaływania obiektu na zdrowie ludzi mieszkających w jego okolicy? Na zdrowy rozum powinno się to spotkać z aprobatą, ponieważ akustyczne ulepszenie obiektu jest korzyścią dla wszystkich – zarówno użytkowników jak i sąsiadów. Tylko, że rozum porażony hałasem nie jest zdrowy. Ludzie broniący prawa do hałasowania bez ograniczeń dają dowód problemów z rozumowaniem. Nie ma żadnych racjonalnych argumentów za tym, aby trzymać się kurczowo sytuacji szkodliwej dla zdrowia i nie próbować jej zmienić. W żadnym momencie nie chodzi przecież o to, aby wprowadzać do rzeczywistości ciszę cmentarnej krypty, tylko o to, byśmy nie żyli otoczeni takim poziomem oddziaływania akustycznego, jakie stanowi truciznę dokonującą szkód w organizmie. Atakowanie ludzi próbujących wywalczyć jedynie to, co jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jest dowodem na to, jak wielkie szkody już zostały poczynione przez hałas, w odniesieniu do tych, którzy atakują. Hałas prowokuje agresję i ten, kto zajadle go broni, nie będąc w stanie spokojnie porozmawiać i zastanowić się nad rozwiązaniami, także jest ofiarą – tyle, że o tym nie wie. Agnieszka Kantaruk
Hałas pod lasem

“Do lasu niech się wyprowadzi, jak chce mieć cicho” – to jedna z protekcjonalnych “porad” udzielanych ludziom domagającym się spokoju we własnych domach. A co słychać pod lasem? Najwięksi miłośnicy hałasu zawsze mają dla pozostałych garść porad o tym, dokąd powinni się udać, aby cieszyć się ciszą. Rozwiązaniem ostatecznym, uznawanym przez nich za stuprocentowo skuteczne, jest wyprowadzka pod las. Czy na pewno? Nic z tych rzeczy. Koncepcję takiej wyprowadzki można potraktować dwojako – w wersji budżetowej i w wersji na bogato. Pierwsza z nich adekwatna jest dla ludzi o żelaznym zdrowiu, mogących znosić niedogodności takie jak brak dostępu do wodociągu, kanalizacji, sieci gazowej, niemożność korzystania z usług kurierów i innych dostawców, niekiedy także niemożność dotarcia do najbliższej wsi przez wiele tygodni w okresie zimowym, gdy leśne i polne drogi zamieniają się w grzęzawiska nieprzejezdne nawet dla samochodów terenowych. Z oczywistych powodów jest to opcja wyłącznie dla ludzi obeznanych z surwiwalem, silnych fizycznie i psychicznie. Jeśli pomyślimy o tym, że ciszy we własnych czterech ścianach najbardziej potrzebują ludzie starsi, chorzy, rodzice malutkich dzieci, osoby o specjalnych potrzebach i osoby niepełnosprawne, to stanie się jasne, że nie jest to wariant w ogóle dla nich możliwy. Zresztą nawet dla osób zdrowych jest on niezwykle wymagający, oznaczający porzucenie większości dotychczasowych aktywności, pracy – każdej poza zdalną bądź edukacji. W wersji na bogato pod las można sobie, za własne pieniądze, doprowadzić zdobycze cywilizacji takie jak media czy wystarczająco dobrej jakości utwardzona droga dojazdowa. Żadna gmina nie pogardzi prywatnym inwestorem, który wyłoży swoją gotówkę na doprowadzenie kanalizacji czy gazu w odległe miejsce, ponieważ w ten sposób zostanie podniesiona wartość i walory użytkowe wszystkich działek po drodze, co źle skończyć się może wyłącznie dla tego, kto poczyni te wydatki na rzecz własnego spokoju. Dlaczego? Dlatego, że obie powyższe wersje obarczone są ryzykiem sprowadzenia się po sąsiedzku kogoś, kto uzna, że przeprowadzka pod las to doskonała opcja, żeby wreszcie hałasować bez żadnych ograniczeń, imprezować dniami i nocami bez ryzyka wizyt służb mundurowych albo piłować, szlifować, wiercić, młotkować i tak dalej. Dopóki nie mamy w Polsce mechanizmów prawnych, odgórnie wyodrębniających obszary ciche od pozostałych, dopóty żadna wyprowadzka – nawet w miejsce odległe od cywilizacji – nie gwarantuje zaznania ciszy i spokoju. Agnieszka Kantaruk Jeden stopień poniżej lasu, w kwestii miejsc wskazywanych powszechnie jako adekwatne dla ludzi poszukujących ciszy, znajduje się wieś. O tym czy na wsi rzeczywiście jest cicho napisałam dla Państwa w innym artykule: https://corazglosniej.pl/miasto-czy-wies-gdzie-jest-glosniej/
Dawniej ludziom nie przeszkadzało

„Teraz to wszystkim wszystko przeszkadza, a dawniej nie przeszkadzało” – to sformułowanie, które bardzo często słyszą ludzie podejmujący walkę o spokój we własnych domach. Osoby wyrażające się w ten sposób mają rację, co jest wyłącznie potwierdzeniem faktu w jak szkodliwych akustycznie czasach przyszło nam żyć. Dawniej nie przeszkadzało, a teraz przeszkadza. Dlaczego? Odpowiedź jest tak samo prosta, jak straszna: doczekaliśmy się środowiska tak zanieczyszczonego nadmiarem bodźców dźwiękowych, że coraz więcej ludzi doświadcza realnych, negatywnych skutków takiego stanu rzeczy. Dlatego walczą z hałasem. Tak jak walczy się ze smogiem, zanieczyszczeniem wody albo przestępczością. Ktoś, kto ma instynkt samozachowawczy, widząc że doświadcza krzywdy, będzie reagował. Utrata zdrowia w wyniku hałasu jest krzywdą, na którą wielu nie chce się zgodzić. Dawniej, czyli wcale nie tak dawno temu, „nie przeszkadzało” ponieważ poziom hałasu w środowisku był o wiele niższy. Nie wracaliśmy do domu ogłuszeni na wiele sposobów, skrajnie wyczerpani wysiłkiem, jaki organizm musi codziennie wkładać w przetworzenie negatywnych bodźców. Dlatego ostatecznie dało się wytrzymać, jeśli dzieciaki pograły od czasu do czasu w piłkę pod blokiem albo ktoś z sąsiadów ćwiczył na instrumencie. Suma drażniących bodźców odebranych przez organizm była na tyle mała, że te, które mimo wszystko występowały, organizm mógł łatwo zneutralizować. Utrata zdrowia w wyniku hałasu jest krzywdą, na którą wielu nie chce się zgodzić. Skąd wiemy, że zaszła taka zmiana? Dla dociekliwych i cierpliwych dostępny jest sposób, z jakiego korzystają między innymi naukowcy badający podnoszący się poziom hałasu w środowisku – to strategiczne mapy hałasu sporządzane w odstępach pięcioletnich jako działanie obligatoryjne na podstawie Art. 118 Prawa ochrony środowiska. Są najbardziej obrazowym dokumentem, który pozwala zobaczyć, jak hałas coraz bardziej rozlewa się po miastach, w jak wielu miejscach dochodzi – stale i coraz bardziej – do przekraczania dopuszczalnych poziomów hałasu. Pomiary hałasu odzwierciedlone na mapach, te niezbite dowody na oczywistą szkodliwość przebywania w miejscach mocno zanieczyszczonych hałasem, są odpowiedzią na pytanie „dlaczego dawniej nie przeszkadzało, a teraz przeszkadza”. Nie są jednakże odpowiedzią jedyną, ponieważ omawiają tylko pięć rodzajów hałasu: drogowy, kolejowy, tramwajowy, przemysłowy i lotniczy. Natomiast w naszej codzienności na przestrzeni ostatnich lat przybyło również mnóstwo innych nadmiernie głośnych dźwięków, jakich wcześniej nie było wcale, bądź ich występowanie było bez porównania rzadsze. Wystarczy tutaj wymienić szał budowlany ostatnich lat, skutkujący budowami deweloperskimi i prywatnymi prowadzonymi bez oglądania się na spokój mieszkańców sąsiednich budynków, obsesję koszenia trawników trwającą od marca do września przez wszystkie dni tygodnia, wysyp osobistych urządzeń do odtwarzania muzyki na ulicach odznaczających się coraz większą mocą, modę na jeżdżenie quadami i motorami crossowymi wynikłą z coraz większej cenowej dostępności tych pojazdów, wespół z modą na ciągłe remontowanie i odnawianie mieszkań wobec większej niż kiedykolwiek wcześniej dostępności wszelkiego rodzaju urządzeń i materiałów potrzebnych do takich zadań. Z uwagi na występowanie łączne wszystkich powyżej wymienionych rodzajów dźwięków ludzie zmuszeni przebywać przez dużą część dnia w hałasie przekraczającym możliwości adaptacyjne organizmu chcą mieć gwarancję ciszy chociaż we własnych mieszkaniach i domach. Jeżeli jednak ta przestrzeń też jest naznaczona przez hałas, nad którym nie ma żadnej kontroli, to dochodzimy do punktu, w którym walka o spokój jest walką o zaspokojenie najbardziej elementarnych potrzeb organizmu, jak odpoczynek zwieńczony prawidłową regeneracją oraz sen. I to dlatego w tej walce wiele osób nie godzi się już na żadne kompromisy. Agnieszka Kantaruk

Kamila on Hałas pod lasem
Dodajmy do tego jeszcze quady, crossy i inne badziewia wszechobecne w
MAr on Hałas z boisk w dzień i w nocy
Oj tam chłopaczki z boiska na filmiku i tak są na tyle uprzejmi, że
Wanda z Wawy on We władzy hałasu
Kupiłam i przeczytałam mogę powiedzieć teraz, że powieść
Daria on Eksmisja za hałas
Hałasem jaki zatruwa mi życie są dwa psy yorki u sąsiada piętro
Matrix on Hałas z boisk w dzień i w nocy
10 lat szukałem takiej strony, żeby tak to było wszystko opisane.
Weronika on Czy do hałasu można się przyzwyczaić
Nie można. Nie przyzwyczajam się. Czym dłuższy jest ten hałas,